Europe House Скопје и Амбасадата на Унгарија, вчера, во просториите на Општина Градско, го одржаа четвртиот по ред настан од серијата дијалози со локалните младински совети, кои се дел од активностите поврзани со „Денот на Европа 2023“. Овој настан ги обедини младите активисти со претставници од амбасадата, општината и Europe House, сè со цел да се поттикне младинскиот активизам и нивното активно учество во креирањето политики. Во дијалозите учествуваа Андраш Клајн, амбасадор на Унгарија, Ана Марија Јованова, млад европски амбасадор, членови на локалниот младински совет од Градско и други млади активисти од општината кои активно придонесуваат на локално ниво.
За време на настанот се дискутираше за низа критични теми, како младинскиот активизам, нивното локално учество, еколошките предизвици и младинската интеракција со локалните институции. Овие дискусии дополнително ја истакнаа важноста за зајакнување на локалните младински совети, како и поддршката за учество на младите во процесите на донесување одлуки.
Во завршниот дел од настанот, амбасадорот Клајн оствари средба и со градоначалникот на Општина Градско, Киро Нацков, каде што се разговараше за точките што ги иницираше локалната младина, како и заклучоците донесени од дијалозите.
Претходните три настани, одржани во Битола, Шуто Оризари и Валандово, како и вчерашниот во Градско, ја одразуваат посветеноста на иницијативата на Европската делегација и на #TeamEurope за промовирање на младинското учество во процесите на донесување одлуки на локално ниво, а со тоа и придонесот во градењето на подемократско општество.
Europe House во соработка со Умно.мк ја почнува рубриката „Надреден знак“ во која секоја последна среда во месецот, интелектуалци од одредена област ќе пишуваат колумна на теми што нè засегаат
Пишува: Бојан Лазаревски, студент
Овозможувајќи непроценливи искуства и можности за личен, академски и професионален развој кај младите, програмата за мобилност Еразмус+ за краток период стана трансформирачка сила за младите луѓе во Европската Унија и преостанатите земји членки на програмата меѓу кои спаѓаме и ние. Мојата поврзаност со програмата почна уште како средношколец, кога самиот почнав да барам и најдов организации што работаат со различни проекти и обуки кај нас, но и претежно во странство. За кратко време веќе учествував на најразлични проекти во Европа. Велат, кога умот на еден човек ќе искуси нови хоризонти, тој никогаш повеќе не се враќа во претходната состојба. Така, по првата размена во странство, продолжив да барам нови можности и да учествувам на многу кратки мобилности низ Европа бидејќи секогаш се враќав задоволен и со многу нови знаења и перспективи.
Како перспективен и амбициозен млад човек, по завршувањето на моето средно образование размислував за моите студии, сериозно земајќи ја предвид и опцијата за студирање во странство. Сепак, се запишав на програмата за Меѓународни интеркултурни студии на Филозофскиот факултет во Скопје и бев сигурен дека кога веќе студирам кај нас, ќе ја искористам шансата за дел од моите студии да ги поминам во странство. Бев среќен што имав искуство со кратките програми на Еразмус, па веќе знаев и за можностите што оваа програма ги нуди и во рамките на академското образование. Во текот на моите студии поминав два семестра на Факултетот за општествени науки при Карловиот универзитет во Прага, каде што студирав предмети од областа на политичките науки и меѓународни односи. Ваквата студентска мобилност функционира така што положените предмети на странскиот факултет се признаваат на домашниот, нешто што ја прави многу поволна за студентите.
Во Чешка навистина брзо се приспособив. Веројатно за тоа придонесе и блискоста што ја имаат нашите народи, пред сѐ, во однос на јазикот, а сето позитивно искуство првиот пат ме инспирира повторно да аплицирам и да се вратам на уште еден семестар на истиот универзитет. Студирањето во Прага нуди многу придобивки за студентите, мултикултурна средина со студенти од целиот свет, квалитетно образование, пристап до библиотеки богати со најразлични ресурси, бенефиции и многу можности за вонакадемски активности и дружење, бидејќи програмите на Еразмус+ не значат само академско, формално или неформално учење, туку и интеркултурно учење, што сочинува важен дел од секоја мобилност.
Една од клучните придобивки од ваквите програми е што поттикнуваат отворен ум кај учесниците. Ве туркаат надвор од комфорната зона, а тоа е единствениот начин кој овозможува да се учи без граници. Со самото тоа што одлучувате одреден период да живеете и да студирате во странска земја и различна средина, се изложувате на нови начини на размислување кои ви ги предизвикуваат веќе постојните замисли и знаења, засекогаш проширувајќи го вашиот поглед кон светот. Интеракцијата со врсници од различно културно потекло промовира меѓукултурно разбирање и емпатија, рушејќи ги стереотипите и предрасудите, што резултира со промовирање на чувството за глобално граѓанство и културниот плурализам. Навигацијата во непознатото опкружување придонесува за градење издржливост и самодоверба, а кај студентската мобилност кон ова влијае и независниот живот во нова земја и приспособувањето на различен образовен систем. Предизвиците и нивните триумфи кои се доживуваат за време на патувањето со Еразмус+ ги поттикнуваат младите да ги откријат своите силни страни и да ги подобрат вештините за решавање проблеми. Сето ова придонесува за зголемување на самодовербата, личниот раст и прави младите да станат посигурни поединци.
Постојат повеќе истражувања што го потврдуваат фактот дека мобилностите позитивно влијаат врз професионалните перспективи на студентите, како и нивната вработливост во иднина. Работодавците ги ценат приспособливоста, културната свест и меѓународните искуства што ги поседуваат студентите алумни на Еразмус+, што ги прави посакувани кандидати, а потврдите за студирање во странство преку Еразмус како и YouthPass сертификатите се меѓународно признати документи. На овој начин програмата Еразмус им овозможува на учесниците да се стекнат со конкурентна предност на денешниот глобален пазар на трудот и ги овластува младите луѓе да ги трасираат сопствените патишта кон успехот. Програмата ги подготвува учесниците со непроценливи вештини, кои го надминуваат академското знаење, а стекнатите квалитети ги позиционираат како катализатори за позитивни промени во нивните заедници, земји и светот.
Инспириран од моите искуства, но и од можноста токму оваа тема да ја поврзам со моите студии, периодов ја подготвувам мојата дипломска работа на слична тема, за чија цел спроведов и истражување за влијанието на ваквите програми врз европскиот и националниот идентитет кај младите. Засега можам да констатирам дека наодите од истражувањето ја истакнуваат значајната корелација помеѓу учеството во програмите за мобилност како Еразмус+ и зајакнувањето на европскиот, но и националниот идентитет кај студентите. Изложеноста на различни култури и чувството на припадност кон пошироката европска заедница придонесуваат за посилен европски идентитет. Истовремено, студентите развиваат подлабоко ценење за сопствениот национален идентитет, што доведува до хармоничен спој на двата аспекта. Ова засилено чувство за европски и национален идентитет поттикнува чувство на поврзаност и солидарност меѓу младите луѓе, уривајќи ги бариерите и промовирајќи единство на континентот.
Оваа заедничка врска ги надминува границите, јазиците и историските поделби, отворајќи го патот за меѓусебно поврзана Европа. Еразмус+ ја отелотворува визијата за обединета Европа, каде што се почитуваат и слават различностите, меѓусебното разбирање и соработката.
Еразмус+ е повеќе од програма за мобилност во буквална и филозофска смисла. Покрај академската мобилност, кратките размени, младинските размени и тренинг-курсеви, дел од другите можности ги вклучуваат и програмите за студентска пракса и програмата Европски солидарен корпус, која овозможува волонтирање во странска земја на краток или на подолг период. Секоја програма е посебна на свој начин, претставувајќи прозорец кон Европа и кон светот.
Како млади и како држава, имаме привилегија што сме дел од оваа програма, а нејзините придобивки треба да ги почувствуваат што е можно повеќе учесници. Еразмус е многу повеќе од програма за мобилност во Европа. Еразмус претставува порта кон светот на можностите и може да биде „отскочна штица“ на многу перспективни млади умови.
Europe House Скопје, во соработка со Општина Шуто Оризари и амбасадата на Холандија во Скопје, вчера беа домаќини на вториот настан од низата дискусии со локалните младински совети, чија цел е да се слушне гласот и да се дебатира за перспективите, потребите и предизвиците на локалната младина во земјава. Овие дебати се дел од годинашната програма на Делегацијата на Европската унија, преку кои се прославува Денот на Европа за 2023 година.
На вчерашната дебата амбасадорот на Холандија, Дирк Јан Коп, имаше можност да ги слушне потребите и мислењата на младите од Шуто Оризари и да ги пренесе на градоначалникот на општината, сè со цел да се поттикне зајакнување на младинското учество и дијалогот меѓу локалните власти и младите граѓани. На дијалозите присуствуваа и членовите од локалниот младински совет Шуто Оризари, како и младиот европски амбасадор Исак Мисини.
Овој настан ја одразува мисијата на Europe House за да ги вклучи младите и да поттикне нивно учество во процесите на донесување одлуки поврзани со младинските политики. По Битола, ова е втор настан од овој карактер, организиран од Europe House, а слични настани следуваат и во општина Валандово, Градско, Куманово, Охрид итн.
Вчера, во организација на Europe House, во Битола успешно почна серијата дискусии со локалните младински совети (ЛМС) на тема „Опремувањето на локалните младински совети со најдобрите европски практики и нивното вклучување во процесот на донесување одлуки“. Настанот се одржа во просториите на Europe House Битола, а во дебатите учествуваа истакнати амбасадори, младински претставници и претставници од локалната јавност.
Дискусијата се фокусираше во улогата на локалните младински совети (ЛМС) како советодавни тела на советите на општините, на подобрување на функционирањето преку отворени дискусии и влијанието на локалните младински совети (ЛМС) и нивното вклучување во процесот на донесување одлуки.
Овој настан сигнализира почеток на влијателна серија од слични иницијативи што ќе се одржат и во други општини, како Шуто Оризари, Градско, Валандово, Охрид, Куманово итн., сè со цел да се подобри поддршката на ЕУ за локалните младински совети низ целата држава, поставувајќи основа за приклучување и отворајќи го патот за гарантирани тринасочни канали за комуникација помеѓу младите, локалните младински совети и општините. Во дискусијата учествуваше и Сирил Баумгартнер, амбасадор на Франција.
Иницијативата ја нагласува критичната важност на гласот на младите во процесите на донесување одлуки што влијаат на нивните животи. Ги каниме сите млади, преку локалните младински совети, да дадат свој придонес, затоа што ова е одлична можност за да се учествува директно во креирањето на младинските политики преку активно вклучување во процесот.
Живко Грозданоски: Чест е да се биде повикан на некои патувања
Годинава во најтесниот круг за наградата Роман на годината влегоа четири романи, меѓу кои и „Писмо за Глорија“ на Живко Грозданоски. Читајќи ја, сфаќав дека со оваа книга Живко прави голем исчекор во пишувањето и особено воочлив ми беше неговиот напредок како писател. Но, колку што бев позитивно изненадена од стилот, структурата и содржината на романот, во исто време толку и се чудев за своевидниот молк за книгата во јавноста. Пишувајќи автофикција и играјќи си со приказните и со измислиците, вистината и лагата, по долгата „подготовка“, Живко во оваа книга ни ја открива и дијагнозата што ја добил пред шест и пол години, прашањата што таа му ги отворила и начинот на кој „Глорија“ му го сменила животот – теми за кои сметам дека и тоа како вреди јавно да се разговара.
Интересно е што в раце држиме автофикциска книга од македонски автор, по не многу време откако Нобеловата награда за литература минатата година ја доби Ани Ерно и со тоа во светот и во соседството почна наголемо да се зборува за овој жанр. Имаше ли предзнаења за автофикцијата пред да почнеш да пишуваш или пишувајќи ги истражуваше нејзините специфики?
Контурите на поимот „автофикција“ се поматни од оние на поимот „роман“. Иако „автофикција“ е релативно стар збор, првпат спомнат во седумдесеттите, посебниот интерес за него, ми се чини, е од пред четири-пет години, додека нобеловата награда за Ени Арно од лани само дополнително го популаризираше зборот. Но, би рекол дека многумина од нас имаа искуство со автофикција уште пред да почнеме овој „жанр“ да го нарекуваме така: „Куфер за тројца“ (2014), на пример, е исто така автофикција – во голема мера и таа збирка од три новели е инспирирана од мои автобиографски приказни. Така што, можам да речам дека имав искуство со автофикција кога го пишував „Писмо за Глорија“. А имав и некои „предзнаења“ и обѕири – еден добар текст на оваа тема објавен е на Гардијан, на пример. Конкретно за пишувањето на „Писмо за Глорија“ силен импулс ми даде „автобиографијата“ – во наводници автобиографија – на Куци, „Сцени од провинциски живот“. Особено неговата сјајна самоиронија. Куци, патем, вели дека секоја автобиографија е фикција, и секоја фикција е автобиографија.
„Можеш да избегаш од сè: и од градот, и од земјата, и од континентот, и од луѓето ќе избегаш, но – како да избегаш од прогонот на твоето сопствено тело, кое тргнало против тебе?“
„Писмо за Глорија“, стр. 119
Автофикцијата се занимава со раскажувачко истражување на „граничните ситуации“ во животот на обичниот човек. А во „Писмо за Глорија“ и ти пишуваш за овие гранични ситуации…
Моето разбирање за изразот „гранична ситуација“ е поконкретно: се поистоветува со сфаќањето на Јасперс – тоа се екстремни настани што водат до драматична промена на нечиј светоглед по пат на искусување неискажливи чувства и душевни состојби. Затоа, би рекол дека интересите на автофикцијата како жанр се многу пошироки од конкретните доживувања на граничните ситуации. Тоа од една страна. Од друга, граничните ситуации не можат да бидат тема на конкретен жанр, затоа што се занимаваат со неискажливи состојби. Но, иако се неискажливи, човек чувствува потреба одново и одново да ги искаже. Тоа се случувало и со Достоевски, и со неговите искуства при епилептичните напади.
„Писмо за Глорија“ е едно длабоко и бавно четиво, кое ѝ пркоси на брзата денешница со наслов „немам време“ и поднаслов „немам фокус“. Пишувајќи ја твојата медитативна и интроспективна проза, имаше ли замислен, идеален читател? Или, едноставно, таа произлезе од желбата да се искористи исцелителната моќ на пишувањето, без да размислуваш кому се обраќаш?
Книгата само условно би ја нарекол „интроспектив проза“: тоа е пред сè фикција. Оној што ја врши интроспекцијата е пред сè лик (и наратор) – што прво се инспирира од мојата животна приказна, а потоа откачува. Инаку, да, имав свој замислен читател, но – на прв поглед – не му бев особено наклонет. Во книгата се цитира Гомбрович: „Јас пишувам против, а не за читателот.“ Но тоа е, секако, игра. Замислениот читател на раскажувачот му е потребен како скапоцена „точка на отпор“, како оној камен од кој ракот се трие за да се ослободи од стариот оклоп, што во случајов е старата приказна. Но, од друга страна, тој читател е и жив човек што се поведува на патување, а тоа водење треба да биде и одговорно кон него, но и пред сè со верба во него. А тоа што голем број од ликовите во книгата се живи личности ме наведе на тоа сериозно да го преиспитувам начинот на кој сите тие се спомнати во романот. Така што, не знаев, но и донекаде знаев кому се обраќам и со кого комуницирам. Терапевтската моќ на пишувањето е важна, но во суштина не е најважна – тоа би било себично.
„Мора да го запишам ова“, си вели по секоја нова коинциденција, по секое ново мало заокружување на приказната, но чуму тоа собирање белешки, во суштина? Има ли некаква смисла во тој порив, зошто да се храни, кому би му било грижа за неговите лични случајности? Па дури и да ги прекодираовие белешки во некаков ракопис, којзнае колку хаотична приказна би било тоа: зошто некој би се занимавал со неговиот личен хаос?
„Писмо за Глорија“, стр. 146
Зошто реши да раскажуваш во трето лице еднина, а не во прво?
„Писмо за Глорија“ е книга што во голема мера е инспирирана од мојата лична животна приказна. Но, тоа е далеку од мојата лична приказна, и пред сè од тоа како јас неа ја доживувам: „Писмо за Глорија“ е фикција, која мојата животна приказна ја користи само како подлошка: има некои клучни „скршнувања“, претерувања, драматизирања… Мислам дека e многу тешко, ако не и сосем невозможно, во прво лице еднина да пишуваш приказна што ќе биде инспирирана од твојата лична приказна, и тоа „да го протнеш“ како фикција. Иако се обидов во прво лице, брзо се откажав: се чувствував лажно. Не пишувам автобиографија, си реков. И го побарав вистинскиот глас. Го барав сè додека не дојдов до „Укинат театар“ од Булат Окуџава, а потоа и до „Џозеф Антон“ од Салман Ружди, и пред сè до „Сцени од провинциски живот“ од Џон М. Куци. Да, ова е тоа, си реков. Видов колку се забавувал пишувајќи Куци. Колку се дистанцира, често со хумор, од себеси. Па почнав и јас да се забавувам.
Деновиве, возејќи се во автобус ме полазуваат морници помислувајќи на сцената со канцерогенскиот коментар и мултипласклеротичната суптилност со која ја откриваш дијагнозата на Ж., на тој-јас, што е, сепак, ти. По повеќе години чување на болеста подалеку од јавноста, преку романот ја откриваш на сите. Дојде ли со оваа исповедност некакво олеснување? И, да, како си – и душевно и телесно сега откако се ослободи од тежината на чувањето?
Несомнено дојде до олеснување, до некој вид ослободување. Но, тоа олеснување го чувствувам само како мало навестување на едно друго, поголемо ослободување што допрва доаѓа. Овој разговор сега, на пример, исто така го доживувам како една од станиците на патот од тоа поголемо ослободување, и благодарен сум ти. Постои стигма кон многу автоимуни состојби (и кон болестите воопшто, јасно); колективното ниво на свест е ниско.
Јас сум, за среќа, добро. Телесно сум добро: само на левото око се јавува повремена заматеност, а имав и болки на десната рака (за среќа, сега многу поретко). Уморот, исто знае да биде напорен, да ја малтретира психата. Како и да е, состојбата може да биде и „полоша“, но може да е и „подобра“: еден инспиративен пример за тоа е виолончелистот Боб Кафаро.
Често се сеќавам на Апостол Павле, кој благодари за болеста, за која вели дека е „трн“ што го потсетува на вистинскиот пат. Нешто како лед-диода што покажува дека не е спуштена рачната, или дека нема доволно гориво. Интересен е и односот на Достоевски кон болеста. Можам да кажам (брутално упростувајќи) дека поради ова ми се случи препуштање и длабоко мистично искуство („Глорија“) што од корен ми го промени светогледот, начинот на кој гледам на себеси, на оние околу мене, на животот, на смртта… Сега во себе имам една благодарност, една самодоверба, една љубов кон другите за која порано не знаев. Ми се случува и за миг да изгубам трпение, но главно имам прифаќање на нештата, и една луда, манијакална верба во силата и во добрината на другите, во нивната моќ со љубов и со кротост да учествуваат во обликување на околината. Главно сум благодарен за секој нов ден, со возбуда и со љубопитност го посматрам светот наоколу. Како да бев еден човек до 30 години, како да сум друг сега. Имам и епизоди на слабост и на нетрпеливост, јасно, но почесто со зазор помислувам: „еј, да не ми се случеше ова, ќе си останев – и тоа којзнае до кога! – истиот: неинициран преживувач, снаоѓач, сомничав и исплашен, несвесен за вистинската природа, своја и на луѓето, која е љубов, светлина. Често помрачена, од гордост и од малодушност, но сепак, во суштина светлина, радост. Затоа имам разбирање и милост за личните слабости и за слабостите на другите. И често помислувам и на Пјер Паоло Пазолини, на првите стихови од една негова песна: “Solo l’amare, solo il conoscere conta…”. Само да се љуби, само да се спознава вреди.
Во романот ја споменуваш и коментираш Сонтаг, една од моите омилени мислителки, која трипати во животот се борела со ракот и која во есејот „Болеста како метафора“ вели дека дискурсите за болестите треба да се исчистат од сите метафори. Ти сметаш дека тоа, всушност, не е можно. И, да, ние луѓето не можеме без тоа апстрактно и метафорично разбирање на сè што ни се случува, па така и на болестите. Дали Глорија е победоносната метафора во твојот случај?
😊 Да, точно е дека не можеме без апстрактно и метафорично разбирање. Тоа е вткаено во нашиот јазик и во нашиот начин на размислување до тој степен што каков било „обид“ за „требење“ на метафорите би бил крајно смешен. На пример, во твоево прашање велиш дека Сонтаг „се борела“ со рак. 😊 Има конкретни истражувања, од кои произлегува дека најчесто не е пожелно пациентите да го гледаат соочувањето со здравствениот предизвик како „борба“, како „војна“. Затоа што борбата исцрпува, а војната е ужасна. Но, има и други начини да се гледа на здравствените предизвици, на сите предизвици. На пример, се предлага „патувањето“ како метафора. И психијатарот Ирвин Јалом, во книгата „Дарот на терапијата“ предлага терапевтот и неговиот клиент да бидат „fellow travelers” – „сопатници“. А победоносната метафора во мојот случај е – пловидбата. „По природниот тек на нештата“. Тоа е она што периодов, целата оваа година (а и претходно, позадински), целосно ми ги обзема вниманието и сосредоточеноста. Со исклучок на некои „екскурзии“, како патувањето до саемот на книгата во Лајпциг, или ова интервју, на пример – но и тие екскурзии си имаат своја конкретна и јасна цел, токму по тој тек.
Мора да се дојде до вистинската метафора, многу зависи од тоа. Но, ако „војна“ е погрешна, штетна метафора, кои се вистинските?
Долго ќе си го поставува тоа прашање, а потоа ќе ја сретне Глорија, и неговиот живот ќе почне да плови по она што тој ќе го нарекува Природниот тек на нештата. Значи, можеби „пловидба“ е подобра метафора од „војна“?
„Писмо за Глорија“, стр. 122
Во книгата „Не умирам“ („The Undying“), авторката Ен Бојер, која го опишува своето искуство со ракот на дојка, вели дека секоја сериозна болест доаѓа со нов речник на зборови. Кои се најважните зборови што влегоа во твојот речник по добивањето на дијагнозата?
Да, и книгата „Ранетиот раскажувач“ од Артур В. Френк почнува со приказна за личност која вели дека откако ѝ бил дијагностициран некаков синдром морала „да научи да мисли поинаку“. А тоа го подразбира и „инструментот“ за мислење, т.е. јазикот. И кај мене се случи истото: кај мене влегоа не само нови зборови и изрази, туку цел еден систем, нов светоглед. За почеток, за да се сфати мојот искрен однос кон оваа состојба – МС се смета за „состојба“: тоа е посоодветно од „болест“ – треба да се има на ум една вистина што мислам дека ја имам прочитано во суфи-приказна: „суфи е да гледаш како наближува неволја, и да се радуваш“. Ова е тешко сфатливо, но тешко сфатливи се и оние зборови на Исус: „љубете ги непријателите свои“. Да се има хронична состојба може да биде и некој вид повик – да се биде посветен на некои вакви, можеби необични, „наивни“ вистини. А тоа, самото по себе, за мене е радост, возбуда. Можеби звучи лудо, но интуицијата ми вели дека чест е да се биде повикан на некои вакви, ретки патувања.
Клучните зборови што влегоа во мојот „нов речник“ се „љубопитност“ и „можности“ (наспроти „предрасуда“), потоа и (радикална) „ремисија“, па „заедништво“, и уште повеќе „служење“, „верба“, „благодарност“, „радост“, „љубов“, „прошка“ „препуштање“… Ако Ен Бојер спомнува „нов речник“, а Артур В. Френк вели дека „Ранетиот раскажувач“ е негов „прибор да преживување“, за мене „по природниот тек на нештата“ и сите изрази во него ги доживувам како мапа, како светилник. Како штит и меч. Или, мојот нов „оперативен систем“.
Твојот благодарен (и благороден, би додала) пристап кон работите беше видлив изминативе години. Во тој контекст, сакам да ја споменам честитката за Влада Урошевиќ при освојувањето на наградата Роман на годината, во чиј најтесен круг беше и „Глорија“. Од една страна, целосно ми е разбирлив таквиот однос со оглед на тоа на тоа какво великаниште е Урошевиќ, но од друга страна, како сите на момент да нè збунува таа искреност, како да не сме навикнати на неа…
Искрено, мене ме изненади изненаденоста на другите. А многу спонтано ми дојде таа радост за наградата на Урошевиќ, и едноставно сакав да го споделам тоа. Ја имав прочитано неговата „Вистинита, но не многу веројатна приказна…“, и го објавив моето мислење. А тоа дека не сме навикнати на таков гест… тоа е можеби така затоа што почесто навикнати сме на гордост – во најразлични облици. И тоа е така насекаде, не само „кај нас“. Затоа мене, заради мојата лична добросостојба клучно ми е да зборувам и да пишувам за – и пред сè по – она што го нарекувам „по природниот тек на нештата“. Тоа е мојот „кохерентен свет“, во кој се кријат „безброј можности“, како што вели Јасперс: свет што настанува откако (по искусувањето на неописливите чувства) човек ќе успее да спои „рефлексија, имагинација и формативна мисла“. Ова можеби не е сосема јасно, но… сè во свое време. 😊
Помина половина година од објавувањето на „Писмо за Глорија“. Каков е твојот однос кон твоето дело со текот на времето? Живееш ли уште со него во мислите?
Ова прашање ме потсетува на книжевната средба со Георги Господинов во Лајпциг пред некоја недела. Откако го допишал „Засолниште во времето“, романот во кој една од централните теми е деменцијата, авторот бил да се види со некој пријател невролог, и му се пожалил дека се плаши дека ги има сите симптоми на деменција. Неврологот му рекол дека тоа е очекувано: тој е сè уште внатре во ликот, и ќе му треба малку време за да си дојде на себе. И ова не е ништо ново, но многу ме потсети на мојата моментална состојба: и јас како сè уште да не сум излезен од Ж. А тој е во голема мера „негативец“. На едно место нараторот за него вели „Сè што можеше да погреши – сè погреши, секаде каде што можеше да не успее – секаде не успеа.“ Се смеев кога го пишував ова, а штом човек може да напише нешто слично во книга инспирирана од личната приказна, тој очигледно има извесна самодоверба. Но, јас верувам дека емпатијата, позитивна или негативна, е принципот по кој функционира општеството, а човекот е поводливо суштество, па ризик е да се сочувствува со „лоша“ слика за себе, и логично е да треба време потоа „да се излезе“ од тоа. Но, трезвено се посматрам. И гледам како доаѓаат фини нешта.
Europe House Скопје со гордост го најавува Пикникот за Денот на Европа, ден на прослава, рекреација и забава за одбележување на Денот на Европа на 13 мај. Се одржува во парк-шумата Гази Баба во Скопје, а настанот ќе почне од 12 часот и ќе содржи возбудливи активности за сите возрасти.
Пикникот за Денот на Европа има цел да ги собере луѓето од сите сфери на животот да учествуваат во спортски, образовни и забавни настани, прифаќајќи ја идејата дека „иднината нè поврзува!“ Денот ќе почне со симболичен маратон по патеките на паркот, нудејќи им можност на сите да се приклучат на свеченостите.
Паркот Гази Баба е дом на многубројни ретки видови растенија и птици. Во соработка со Природно-математичкиот факултет и Ботаничката градина ќе бидат организирани информативни изложби и прошетки низ паркот за возрасни и средношколци. Овие прошетки ќе ги водат млади биолози, истакнувајќи ги важноста и значењето на уникатната флора и фауна на паркот.
Децата можат да се радуваат на специјално забавно/детско катче, комплетирано со интерактивни игри и уметнички работилници. Настанот, исто така, ќе вклучува локални мобилни камиони за храна, поддршка на малите бизниси што ги водат млади претприемачи и зајакнување на врските што ги носи нашата заедничка иднина.
Најважниот дел на пикникот на Денот на Европа е енергичната музичка програма, која вклучува еклектичен микс на локални бендови и диџеи. Нашиот состав ги вклучува следните изведувачи: Влатко Стефановски Трио, Këpurdhat, Црно Собрание, Новиот Почеток, Џез трио Зулу 3.4, Антони Весковски, Искра и диџеј Double G.
На настанот ќе присуствува и амбасадорот на ЕУ во Северна Македонија, Дејвид Гир, што го прави овој настан единствена можност да се прослави европското единство и културата со локалната заедница.
Топло ги охрабруваме присутните да го прифатат духот на поврзаност и одржливост со возење велосипед на пикникот на Денот на Европа во паркот Гази Баба. Затоа, земете го вашиот велосипед, поканете ги вашите пријатели и семејството и возете го вашиот пат до незаборавен ден на прослава, додека се собираме заедно за да ги испочитуваме врските што ја обликуваат нашата заедничка европска иднина. Не пропуштајте го овој возбудлив настан – придружете ни се во паркот Гази Баба на 13 мај за незаборавна прослава на Денот на Европа!
Вчера, со низа активности, во Битола почна серијата настани, со кои EUROPE HOUSE ќе го обележи „EUROPE DAY 2023“.
EUROPE HOUSE Битола официјално ги отвори вратите за јавноста со низа активности што го обележаа почетокот на серијата настани, преку кои ќе се обележи „EUROPE DAY 2023“. Многубројните активности во текот на денот, исполнети со креативност и инспирација, го покажаа духот на единството, различноста и културата со кои се карактеризира овој град.
Настанот почна со дебата меѓу студентите на Правниот факултет од Битола, а продолжи со прошетка низ убавиот Широк Сокак и со кафе-дружба. По дебатата, присутните имаа можност да уживаат во атрактивната изложба на фотографии насловена „Зрно – кон сонцето!“ во Магаза, придружуван од диџеј-сет од Мартина Пенева. Присутните имаа можност да ја посетат и креативната изложба „Шуќур, изложба на млади дизајнери!“, каде што можеа да се видат талентите на младите дизајнери, а потоа следуваше и енергичен концерт на Платото на EUROPE HOUSE Битола (Офицерскиот дом), на кој настапија локалните битолски бендови Bad Juju, Corrosion, Heart on Sleeve и Дина Јашари и другарите. Прославата продолжи вечерта со диџеј-сет од Herzel, обезбедувајќи им можност на присутните да уживаат и до доцните ноќни часови.
Со ова, EUROPE HOUSE Битола се приклучува на мрежата на модерни центри EUROPE HOUSE, како што се тие во Скопје, Струмица и Крива Паланка, креирани да го зајакнат гласот на младите во општеството, охрабрувајќи ги да играат поголема улога во идентификувањето и справувањето со предизвиците. Овие центри се концептуално дизајнирани за да служат како збирно место за поттикнување дебата и соработка.
Воедно, ве покануваме да бидете дел од настаните во Струмица на 11 мај, во Крива Паланка на 12 мај или во Скопје на 13 мај, каде што под мотото „Иднината нè поврзува!“ ќе го обележуваме „EUROPE DAY“ за оваа година.
EUROPE HOUSE Скопје, Битола, Крива Паланка и Струмица ви најавуваат серија настани со кои ќе се одбележува EUROPE DAY 2023 под мотото „Иднината нè поврзува!“
Серијата настани почнува на 6 мај со отворањето на EUROPE HOUSE Битола, ден полн со разновидни активности, работилници, едукативни програми и музички изведби. Во текот на денот присутните ќе имаат можност да ги посетат изложбите „Зрно – кон сонцето!“ и „Шуќур, изложба на млади дизајнери!“ и да уживаат во енергијата на локалните бендови Bad Juju, Corrosion, Heart on Sleeve, Дина Јашари и другари, како и во диџеј-сетот на Herzel.
На 11 мај, настанот во Струмица ќе содржи разновидни активности што ќе го прикажат богатото културно наследство на Струмица, како и современите случувања во градот. Членовите на Младинскиот совет ќе дебатираат за предизвиците и очекувањата на локалната младина, а планирани се и уникатни перформанси на градскиот плоштад. Интересна активност што ќе го обележи овој ден ќе биде и посетата на последната преостаната продавница за часовници во Струмица, како и изложбата под мотото „Time to Act“.
Следниот настан е на 12 мај, во Крива Паланка, каде што се планирани серија активности, почнувајќи од тематските дискусии „YOUth“, кои нудат можност за вмрежување на младите професионалци од различни области. Денот продолжува со „The New Faces of Skills: YOUth Perspectives“, изложба направена од млади панелисти кои се истакнуваат со својата улога во Европската година на вештините. По изложбата, присутните ќе можат да уживаат во „YOUthFEST Fusion“, музички перформанс со алтернативни музички бендови, на чело на Smoke Shakers.
Серијата настани за означување на EUROPE DAY 2023 ќе биде крунисана на 13 мај во Скопје, со пикник-настан во паркот Гази Баба, настан што ќе ги зближи луѓето преку спортски, едукативни и забавни активности под мотото „Иднината нè поврзува!“ Денот вклучува симболичен маратон, информативни изложби, прошетки со водич со прикажување на уникатната флора и фауна на паркот, забавно/детско катче и концерти со атрактивни бендови и богата музичка програма.
Настаните во Скопје, Битола, Крива Паланка и Струмица ќе бидат исполнети со инспирација, возбуда и прослава. Не пропуштајте ја можноста и вие да бидете дел од некој од овие незаборавни настани. За да бидете во тек со сите случувања, следете ја нашата страница на „Фејсбук“, на која секојдневно објавуваме информации за секој настан и за сите активности на EUROPE HOUSE.
