A screening of the film “Smuggling Hendrix” was held in the premises of “Europe House Strumica” and in the House of Culture Bosilovo. “Smuggling Hendrix” is a hilarious and Cyprus intellectual comedy that easily captures the absurdity and tragedy of the complicated political situation, which raises questions of boundaries and diversity.
People with disabilities are an equal part of the community 👫 and should have all the conditions to actively participate in social life.The European Union is an example of building an inclusive environment and suitable conditions for all. People with disabilities, stakeholders, responsible institutions, and humanists at the ⭐Europe House⭐ Kriva Palanka debated about the problems faced by people with disabilities, breaking stereotypes and opportunities to achieve greater inclusion. “Здружение Хендикеп Плус” awarded recognitions to humanists and active supporters of the rights of persons with disabilities.
On Friday, a presentation of the results of the open call of the Regional Youth Cooperation Office – RYCO for #SuperSchools was addressed by Deputy Ambassador 🇪🇺 Julian Vassalo.
This project for the Western Balkans strengthens intercultural dialogue, trust and cooperation among young people and contributes to achieving common goals.
Congratulations to the #SupersShools 🇲🇰 schools ️⃣
, наведувајќи дека Европската Унија ќе помогне гласот на младите да биде чуен.
Would you like to broaden your skills in international cultural relations, and network with cultural and creative practitioners around the world?Our Global Cultural Relations Programme (GCRP) is a unique opportunity for people working in the cultural and creative sectors.
Apply now for the opportunity to develop lifelong skills, increase your knowledge, build your international network and receive support to engage in international cultural relations.
This year the GCRP will take place in Istanbul from 10 – 13 May 2022. The programme will be conducted in English.
Fill in the application form using the link below by midnight Central European Time, 1 March 2022. You will need to provide information on your professional experience, explain your motivations for applying and how you meet the criteria above.
The application form must be completed in English. Applications from those not working in the cultural or creative sectors will not be considered.
Applicants working at the European Union institutions or any of our consortium partners (Goethe Institut, IETM, European Cultural Foundation and University of Siena) are unfortunately not eligible for the Global Cultural Relations Programme.
Архитектурата претставува промислена просторна интервенција со функција и естетика. На неа влијае целокупното општество од аспект на економија, социjализација, животна средина, историја, уметност, инженерството итн. Визијата на еден архитект е скоро невозможно да се аплицира во целост поради комплексната зависнот од системот, каде влегуваат и погрешните влијанија на политиката.
НАШЕ ВРЕМЕ
XXI век треба да претставува време во кое човештвото ќе се обиде да постигне симбиоза на сопствениот технолошки развој со животната средина. Рамнотежата или одмереноста на постапките претставува цивилизациска мудрост од која не треба да се отстапи и покрај притисокот на погрешно разбраниот капитализам. Од тука борбата на глобалната идеја за подобра животна средина станува заедничка на сите земјани. За истата ќе е потребно трпение и константна трансформација на индустријата и градот – како место за живеење.
Архитектурата како многустрана професија која го дефинира обликуваниот свет во кој живееме, тежнее кон смели и храбри идеи, но архитектот како значаен чинител многу малку ја поседува моќта да ја реализира истата без разбирањето на заедницата за важноста на процесите и моралот и етиката кај инвеститорите.
Паметната архитектура во последните децении се перцепира единствено како интеграција на технолошките инженерски достигнувања каде софтверските решенија треба да обезбедат слика од научно-фантастичните филмови. Во нив често е присутно сивилото и недостатокот на природата во оригиналната своја појавност која се заменува со модифицирани пристапи. Можните сценарија се воочени како опасност и од тука започнува борбата пред се на граѓанските организации кои се повеќе се прифаќаат и од официјалните власти низ светот. Затоа напредноста како термин треба да се дефинира поинаку каде достигнувањето на рамнотежата во просторот ќе е примат, а не зависноста од технологијата до ниво на губење на чувството за припадност на човекот во природниот свет.
ГРАДИТЕЛСКА СИМБИОЗА
Архитектурата уште во минатото, од почетоците на големите цивилизации размислувала за симбиозата со пејсажот. Таа го интегрирала зеленилото во себе како паралела на рајската градина (нешто убаво), од каде сме дошле според верувањата и религиозните убедувања и во која повторно стремиме да се најдеме во задгробниот живот. Не постои уметничка претстава на рајот без ливади, дрвја, богат земјоделски и градинарски род, вода и богат животински свет. Затоа некои сметаат дека рајот веќе бил на земјата (богатата природа).
Најстари познати архитектонски делувања во симбиоза со природатата се Вавилонските градини. Тие се првите кровни градини во историјата. Често во архитектурата кога се интегрира зеленилото над објектот се вели – да се врати тоа што е одземено од природата. Тоа значи површината што ја зафатил објектот, да се врати на планетата преку пејсажно делување над истиот. Таа мисла има длабока филозофска поткрепеност, но истовремено е целосно функционална и корисна.
Зелените кровни градини придонесуваат кон подобрување на перформансите на објектите и се од корист на животната средина. Тие се одличен изолатор, кој во зима ја задржува топлината, додека во лето свежината во објектот, што ги прави енергетски помалку зависни. Го подобруваат квалитетот на воздухот произведувајќи кислород, со што микролокациските услови стануваат поквалитетни. Ја задржуваат прашината и честиците, создаваат живеалиште за инсектите и привлекуваат птици чие црцорење влијае позитивно на општотo расположение, кое е потценето како процес на лекување или одржување на доброто здравје. Кровната градина создава дополнителен јавен простор и му помага на градот во борбата за чист воздух, додека архитектурата станува естетски богата и функционално посодржајна.
Дилемите околу зелените кровни градини се највеќе финансиски, но тука е и стравот од прокиснување т.е од лошата изведба. Користа од нив е далекусежно поголема отколку игнорирањето на решливите технички проблеми.
ВИДОВИ ЗЕЛЕНИ ПОКРИВИ
Кровните градини како завршна покривка на објектот содржат повеќе слоеви: конструктивен дел, заштитни слоеви за водонепропустливост, топлинска изолација, дренажен слој, супстрат и растенија. Според обемноста и видот на растителниот свет кој се внесува на кровниот простор тие се делат на екстензивни, полуинтезивни и интензивни.
Екстензивните градини бараат најмалку одржување бидејќи инкорпорираат растенија кои се посамостојни, не развиваат големи коренови системи и успеваат во плитка почва (супстрат) помеѓу 5 – 10см.
Полуинтезивната кровна градина, овозможува засадување на растенија кои успеваат во почва до 20 cm, додека интензивните градини веќе формираат услови за поголеми садници, создавајќи погодности скоро како во природата. Пресекот на супстратот е најмалку половина метро, со што се зголемува изборот на различни растенија кои дозволуват поголема проектантска креативност.
Но зелениот кров не секогаш значи дека градината треба да биде хоризонтално интегрирана веднаш над завршните слоеви. Поекономичната варијанта се изведува над прооден кров преку внесување на вертикално зеленило засадено во мобилни саксии и жардињери. Впрочем, интеграцијата на зеленилото во архитектурата може да се постигне и на ѕидовите или да се води над терасите и балконите.
ДОМАШНИ ИСКУСТВА
Кај нас, зелените кровни градини и останатите форми на озеленета архитектура сé уште се во зародиш. Објектите над кои се реализирани вакви интервенции во Скопје се неколку десетици вклучувајќи ги и оние за индивидуално домување.
Позначајни и видливи кровни градини се сегментната интервенција над Градскиот Трговски Центар, Градинката Нова, Халк Банка, Про кредит Банка, Паркингот спроти Соравија центарот и од скоро Домот на градежници (Кочо Рацин).
Она на кое мора да се посвети поголемо внимание е архитектонското обликување на кровните градини. Тоа се однесува особено на интервенцијата на ГТЦ, каде е употребен несоодветен проектантски пристап. Тој не се надоврзува на архитектонскиот јазик на објектот (употреба на материјали, дизајн и просторна организација). Другиот проблем е што не се третира целиот објект, туку во сегмент што не дозволува комплетна слика која доликува на еден таков објект.
ПОТЕНЦИЈАЛ
Како во главниот град, така и во државата до пред 2 децении имашеодличен потенцијал за интеграција на зелените кровни градини, бидејќи станбената архитектура во изминатиот половина век создаваше рамни и проодни кровни тераси. Погрешниот урбанизам дозволи нивно затворање, деградирање и надградување, додека новите објекти почнаа да го вметнуваат мансардниот кров како можност за поголема заработка.
Последните години, ветувачки е пробивот на инвеститори со поголема свест и разбирање за современите текови отворајќи простор за ваквите интервенции. Она кон кое треба да се стремиме е враќањето на проодните тераси во урбанизмот, преку тоа и во архитектурата, охрабрување на градителите, а зошто не и субвенционирање на зелените градини?!
Филип Конески
Дина Дума е една од најуспешните режисерки од младата генерација. Дипломирала филмска и тв режија на Факултетот за драмски уметности во Скопје во 2014 година, а во 2016 била дел од програмата Берлинале талентс. Нејзините најскорешни кратки филмови „Елена“ – (2016), и „Доаѓаат од центарот на светот“ – (2017) ја имаа својата премиера на фестивалот во Монтреал. Таа е најпрепознатлива по нејзиниот дебитантски игран филм Сестри (2021) кој премиерно беше прикажан на филмскиот фестивал Карлови Вари во натпреварувачката програма East of the West и ја освои специјалната награда од жиритo. Сестри е исто така првиот македонски филм кој се прикажува на Netflix
Разговараше: Наташа Атанасова
Личните проекти кои навистина се многу, долго ги осмислувам, анализирам, но и брзо ги реализирам. Она што го работам е мој поглед на работите, а по реакциите и повратните информации ценам дека сум завршил добра работа. Потврда за ова ми е дека најчесто тоа се непрофитабилни проекти кои ги работам за своја душа, а сепак постојано добивам понуди за соработка во поголем дел од познати светски компании и брендови. Ние навистина имаме многу квалитетни дизајнери кои соработуваат со познати светски брендови што е доказ дека на овие простори вирее добар дизајн.
Од друга страна, во ова хаотично и брзо време често се случува да се бара дизајн од денес за утре и кусокот на време резултира со многу комерцијален и не толку креативен и квалитетен дизајн. Искрено, нема потреба од толку брзање, за сè има време ако се има добра соработка и организација.
Работам многу, некогаш и премногу, но најважно е што во тоа уживам. Ја сакам мојата професија, па и кога не работам – работам. Истражувам, гледам дизајни на мои колеги, гледам што е актуелно итн. Секогаш се обидувам моите предлози кои ги нудам на клиентите да бидат најдоброто што во тој момент можам да го сработам. Комплетно се внесувам и до најмалата ситница. Моите клиенти секогаш добиваат многу предлози (колегите велат и премногу), но поради тоа не дозволувам многу клиентот да се меша во мојот дизајн. Сакам крајниот производ да биде сепак мој дизајн. Ова не поминува секогаш и се случува да резултира со губење финансии, но мене тоа не ми е пресудно.
И покрај мојата голема продуктивност никогаш не би прифатил нешто како штанцање, не би направил нешто ако не сум 100% сигурен дека тоа е најдоброто од мене во тој момент. Имам една успешна формула до која се држам во организација на времето за работа: тоа секогаш ми е поделено 50% во работа за клиент и 50% работа за мои лични проекти и ова формула ми функционира.
Во ова време на доминација на социјалните медиуми, поп-културата зазема значајна улога во целото наше живеење. Секогаш се тука и ставовите и различните толкувања за тоа дали поп-културата е добра или е лоша, но факт е дека е тука. Најзначајни категории од поп културата се филмот, забавата, музиката, видеоигрите, политиката и модата, а во сите тие области графичкиот дизајн игра значајна улога, така што врската меѓу нив е нераскинлива.
Веќе пет години предавам илустрација и Илустратор и гледам дека од година во година оваа професија е сè попривлечна и младите се гледаат како дел од неа. На студентите прво настојувам да им ја пренесам љубовта кон оваа професија, затоа што секој може да научи сè, но многу е важно тоа да го сака. Потоа, низ целиот процес на учење сакам на студентите да им го пренесам и моето искуство, а го има доволно – речиси 20 години во „Публицис“, една од најдобрите агенции кај нас, каде што имав среќа да работам со одлични колеги и каде што научив многу. Тоа искуство што се стекнува во агенција треба секој дизајнер да го помине. И, секако, настојувам да го извлечам најдоброто од студентите.
Туторијали има многу, но особено на почетокот на предавањата или барем додека не стигнат до некоја фаза кога добро го познаваат софтверот за дизајн, не им дозволувам да ги гледаат. Бидејќи кога не го познаваат добро софтверот знаат да им се направат фрустрации и да се нервираат, а нема потреба од тоа.
Исто така, одбив да предавам онлајн, зашто сметам дека тоа што го предавам треба да биде со физичко присуство. Сакам да гледам како работат, кога грешат, како грешат и сето тоа да го решиме заедно.
Периодов беше тешко сето ова да се изведе, но успеавме и навистина одлично поминаа предавањата и имавме многу успешни студенти. Да, тие учат од мене, но и јас од нив.
Генерално, убаво е кога се работи со млади, се чувствува таа младешка енергија. Младите се доста креативни. Многу ми се допаѓа што се свои и кога нешто не им се допаѓа тоа отворено го кажуваат. Сепак, им недостасува трпение, но со работа и искуство верувам дека ќе го стекнат. Младите се движечка сила и секогаш им треба малку ветер во грб за да го постигнат тоа што го сакаат и секако, да го движат светот кон подобро.
Активизмот ти тече низ вените подолго време. За сите подзаспани а освестени луѓе кои се демотивирани сметајќи дека „џабе се трудиш, тука ништо не можеш да смениш“, можеш ли да споделиш едно твое активистичко залагање кое го сметаш за најуспешно, со кое знаеш дека навистина си сменил нешто на подобро?
И јас, и моето цело семејство сме активисти. Не би бил доколку мислам дека нема да се променат нештата. Во што и да сум учествувал како активист не било за џабе, а искрено сум горд на тоа.
Најдраг ми е успехот или, подобро кажано, поместувањето на границите во свесноста и прифаќањето на лицата со аутизам, односно генерално на лицата со атипичен развој. Таков проект ми беше „Гуш и бац“, кој беше посветен на мојата ќерка со аутизам. Проектот се состоеше од илустрирани зборови на Ерато. Во него учествуваа 33 уметници и дизајнери кои илустрираа по еден до два зборови на јазикот на Ерато – таа си користи свој јазик, кој е за сите освен за неа и за нас, нејзините блиски, е чуден јазик. Проектот несомнено ја подигна свеста за постоењето и прифаќањето на аутизмот, а беше и од хуманитарен карактер и средствата кои беа собрани послужија за неколкумесечни стручни третмани на осум дечиња со аутизам. Овој е само еден од проектите во кој сум учествувал, а ги има многу кога станува збор за правата на сите маргинализирани групи и верувам дека имало позитивно влијание во прифаќањето на различностите по било кој основ. Работите се поместени, но секако треба уште многу работа.
Идејата за часовникот Своч по повод 30 години независност е проект на „Божиновски“. Мене ми се обратија да бидам првиот дизајнер од кај нас кој ќе го изработи дизајнот. Имав комплетна слобода околу дизајнот и се одлучив за нешто препознатливо за мене, а тоа се жените кои ги цртам и илустрирам. Сакав тоа да преставува силна и борбена жена со бои кои дискретно асоцираат на нашите национални бои. Името Дениција дојде спонтано низ разговор со Игор и така проектот доби една целина. Јас сè уште не сум сопственик на оваа лимитирана серија, но договорено е со Своч да добијам еден, зашто нели, вообичаено е дизајнерот да добие свој примерок од она што го работи.
Преубав проект. Уште во моментот кога ја дискутиравме идејата знаев дека ќе бидам дел од него. Навистина нема ништо поубаво од насмеани очи. Мојата ќерка Ерато е дел од проектот. Таа е слабо вербална, но нејзините насмеани очи секогаш ме прават среќен и тогаш како ништо друго да не е важно. Одлична изложба со многу убави пораки од учесниците, поставена на фреквентно место и се надевам дека пораката ќе стигне до многу луѓе кои ја виделе. Со заеднички сили, отворени умови и срца да ја пренесеме пораката за прифаќање и почитување. Што би рекла Ерато на нејзиниот јазик: „кајн пм’п“ – граници не постојат!
Насловна фотографија: Антонио Станков
Кон „Вселенско момче“ во режија на Оливер Перо, сценарио на Есебио Лареа и Оливер Перо, кинематографија на Томас Рентир.
Во последните неколку години сведоци сме на еден „нов“ бран комерцијални филмови кои содржат доза носталгија за 80-тите години од минатиот век. Од светски популарната серија „Чудни нешта“ и филмската адаптација на романот на Стивен Кинг, „Тоа“ чие дејство е токму во тој период, па и уште еден хит на Нетфликс, „Сексуално образование“ кој намерно внесува стилски елементи од таа ера. Трендот како да се провлекува и низ независната сцена што дава можност на нови филмаџии да експериментираат со овој пристап за да внесат свежина во приказни кои инаку би се сметале за „веќе видени“. Пример за таков филм е „Вселенско момче“, деби на белгискиот режисер Оливер Перо кој веќе се закитил со главната награда на минатогодишниот Интернационален Детски и Младински Фестивал во Бусан.
Младиот протагонист во ова компактно 100 минутно „патување до космосот“ е 11-годишниот Џим (Басил Грунбергер со особено енергетична изведба) на кој му се случува огромна промена во животот. Неговиот самохран татко и идол (Јаник Ренер) не само што се подготвува за пат во вселената, туку и одлучува да се преселат во друг град за да биде поблиску до обсерваторијата во која ќе работи. Џим истовремено е возбуден поради новата авантура, но и малку исплашен поради тоа што ќе треба да се навикне на ново училиште каде не познава никого. Шансата да се докаже пред татко му и неговиот втор идол, Џозеф Китнигер (светски рекордер во скокање со падобран) доаѓа многу брзо кога е ставен во тим со болежливата соученичка Ема (Албан Масон, одлична во својата емотивна, но сепак зрела глума) за учество во училишниот научен натпревар. Но, светот не е така розов како што Џим сака да верува – нивниот проект е мета на напад од ривалска група на натпреварот, а промените во реалниот живот и тегобите кои тој ги носи со себе се повеќе се чувствуваат.
Иако е маркетиран како филм за деца и младинци, суштината на „Вселенско момче“ е многу подлабока што го прави ова филмско остварување соодветно за лица од 7 до 77 години. Сценариото на Есебио Лареа и Оливер Перо внимателно и суптилно кружи околу теми како задушувањето на децата кои се воспитуваат во „стаклено ѕвоно“, штетите кои се нанесуваат на детската психа од кажување лаги „за нивно добро“ и детската меланхолија која е најчесто предизвикана од грешките на родителите и луѓето на кои тие се огледуваат. Централниот конфликт околу воннаставната активност ја потенцира отуѓеноста на учениците од возрасните, но во исто време ефикасно ја прикажува гледната точка на самите воспитувачи кои прават сè за доброто на своите чеда/ученици. Режијата дозволува сите сериозни и егзистенцијални прашања да се проследени со доза невиност, духовитост и забавна атмосфера за никогаш да не се премине во територија на сериозна контемплација која децата тешко би ја „свариле“.
Ноншалантната привлечност на филмот може да се спореди со стилот на Вес Андерсон, но и со легендарниот филм „И.Т.“ од кој режисерот дефинитивно зема инспирација за неколку духовити сцени. Временското „закотвување“ на филмот во 1986 година го засилува ефектот на музиката компонирана од “The Penelopes”, што создава чувство на топлина и посакувана носталгија кон некое магично, но комплицирано минато. „Вселенско момче“ можеби не е најоригиналниот европски филм на сите времиња, но дефинитивно е едно симпатично љубовно писмо до слатко-горчливите тешкотии на патот од дете во млад човек.
Петра Бранковска
