Europe Housе во соработка со Умно.мк ја реализира рубриката „Надреден знак“, во која интелектуалци од одредена област пишуваат колумни на теми што нè засегаат.

Пишува: Анастасија Павловска, Здружение за креативна одржливост „Комбо“ 

Во време кога сè повеќе живееме „секој за себе“, кога купуваме повеќе отколку што користиме, а ретко се прашуваме што оставаме зад нас – постои едно место што го создадовме во Железара и кое нè потсетува дека може и поинаку. 

„Комбо“ не е само здружение за креативна одржливост, ниту само простор. Тоа е идеја дека креативноста, одржливоста и заедништвото можат да одат рака под рака во создавањето поубав живот за сите. 

Од запуштена просторија во Железара, со малку пари, многу пријатели, стари предмети и креативно размислување, успеавме да создадеме простор кој е автентичен и внимателно осмислен до секој детаљ – со една цел: да ѝ дадеме на населбата место каде што жителите ќе може да се собираат, креираат и да соработуваат. 

Решивме здружението да го наречеме „Здружение за креативна одржливост“ бидејќи една од нашите главни цели е да го намалиме отпадот што завршува на депониите преку неколку активности: редизајн и препродажба на стари предмети и облека, редонирање на други здруженија, како и организирање работилници каде што учиме, креативно создаваме и откриваме нови начини за креирање од отпад. 

Социјалната мисија на „Комбо“ ни беше јасна уште од самиот почеток бидејќи тоа беше нешто што нам, како млади креативци, ни недостигаше – чувство на колективност и припадност во заедницата, место каде што ќе запознаваме нови луѓе, ќе соработуваме и ќе создадеме можности за млади уметници кои сакаат да се промовираат и да се надградуваат во своето поле. 

Преку сè што правиме сакаме да покажеме дека креативноста не бара многу ресурси, туку поддршка, ентузијазам и храброст. 

Како овие мисии изгледаат во реалноста, може да се види преку соработката со младиот бенд „Калико“. Целата приказна започна кога тапанарот и неговата девојка станаа чести посетители на нашиот простор и брзо се спријателивме. По неколку кафе-муабети дознавме дека „Калико“ имаат снимено сингл, но немаат средства да го снимат својот прв албум. Наместо приказната да заврши таму, решивме дека тоа е моментот каде што ние, како „Комбо“, можеме да помогнеме – им обезбедивме студиска сесија со продуцент од самата населба, а паралелно со нив работевме на визуелниот идентитет и пакувањето на албумот, направено од рециклирана хартија (остатоци од печатница), со магнети собрани од ризли за цигари и рачно изработена графика. 

Резултатот беше 21-минутен албум со огромно значење – доказ дека со малку ресурси, но со многу креативност и заедништво, младите можат да создаваат и да растат во активни и одговорни чинители во општеството. 

Преку Маалскиот бувљак, „Комбо“ ја продолжува својата мисија и ја шири својата позитивна енергија. Овие настани ги гледаме како многу повеќе од продажба на работи од втора рака – тие се место на интергенерациска дружба, каде што сите учат едни од други. Младите носат свежи идеи, постарите споделуваат искуство, а меѓу нив се создава нешто ретко денес – чувство на блискост и припадност. 

По секој бувљак добиваме безброј пофалби и позитивни реакции и од изложувачите и од посетителите – кои го опишуваат „Комбо“: „исто како дома“, „место за мир и дружба“ или „прибежиште од бучниот и брз скопски живот“. 

Со своето постоење, „Комбо“ ја движи културата надвор од центарот и ја враќа во маалата. Децентрализацијата на културниот живот значи дека креативноста не треба да се случува само во галерии и институции – таа може да расте во гаражи, дворови и стари маалски простори кои повторно оживуваат. Во Железара тоа веќе се случува: „Комбо“ го реосмисли јавниот простор меѓу црвените згради како место за изложби, концерти, работилници и средби, каде што културата се создава од луѓето за луѓето. 

Особено значајно ни е што „Комбо“ е прифатено со топлина од соседите и најблиската заедница. Денес гледаме како кај луѓето во маалото се случуваат мали, но вистински промени: повеќе размислуваат еколошки, сакаат да ги донираат старите работи, внимателно избираат што купуваат и активно придонесуваат во комуналната градина што ја создадовме преку иницијативата „Ре-засади“. Таа градина стана симбол на заеднички труд и грижа за природата – место каде што и растенијата и односите растат. 

Во суштина, „Комбо“ е доказ дека промената може да почне од едно маало. Од неколку луѓе кои веруваат дека одржливоста не е само вирален тренд или маркетинг-стратегија, туку начин на живеење. Потврда дека заедницата може да биде најубавиот материјал од кој нешто се создава.

*Содржината на колумната е единствена одговорност на колумнистот/ката и не ги ги одразува ставовите на Европската Унија.